Çocuklarda okul fobisi, okula gitme konusunda duyulan yoğun kaygı ve korku durumunu ifade eden bir anksiyete bozukluğu türüdür. Bu durum, okula gitmeyi tamamen reddetme ve açıkça söyleme şeklinde olabileceği gibi bazen de okula gitme vaktinde ağlama, şikayet etme ya da mide bulantısı, karın ağrısı, baş ağrısı gibi bedensel belirtiler gösterme gibi kendini gösterebilir.
Okul fobisi, okul çağındaki çocukların yaklaşık %2-5’inde görülür. Bu durum genelde kız ve erkek çocuklarda eşit oranda görülür. Okul fobisi, genellikle okula yeni başlama yaşı olan 5-7 yaşlarında ortaya çıkar. Ergenliğe geçiş dönemi olan 10-14 yaşlarında da okul fobisi görülebilmektedir.
Okul fobisinin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, aşağıdaki durumlar irdelenmelidir:
- Aile öyküsü ve genetik yatkınlık: Ailesinde okul fobisi öyküsü veya kaygı bozukluğu olan ve kaygıya genetik olarak yatkın olan çocuklarda okul fobisi görülme riski daha yüksektir.
- Öğrenme güçlüğü veya dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu: Öğrenme güçlüğü olan çocuklar, okulda başarılı olamamaktan korkarak okul fobisi geliştirebilirler. DEHB tanısı olan çocuklarsa okulda çok sıkıldıkları için okula gitmek istemeyebilirler.
- Sosyal kaygı: Sosyal fobisi olan çocuklar, akranları tarafından dışlanmaktan veya alay edilmekten korkarak okul fobisi geliştirebilirler.
- Travmatik bir olay: Okulda veya okul dışında yaşanan bir travmatik olay, okul fobisine neden olabilir.
Muayenede öncelikle çocuğun güveni kazanılmalı ve onu zorla okula göndermek gibi bir amacın olmadığı çocuğa hissettirilmelidir. Aileden ve öğretmenlerden detaylı bilgi alınarak yukarıda bahsedilen tüm sebepler dikkatlice araştırılmalıdır.
Okul fobisinin tedavisi, semptomların şiddetine ve nedene bağlı olarak değişir. Okul fobisinde okul yönetimiyle iş birliği kurmak çok önemlidir. Bazen bir süre çocuğun ailesinin okulda çocukla kalması ve bakım verenin kademeli olarak okuldan uzaklaştırılması gerekebilir. Tedavide psikoterapi, çocuğun kaygılarını anlamasına ve yönetmesine yardımcı olur. Gerekirse kaygı semptomlarını azaltmak veya dikkat eksikliğini tedavi etmek için ilaç tedavisi başlanabilir.
Okul fobisi, erken teşhis ve tedavi ile başarılı bir şekilde tedavi edilebilen bir durumdur ancak dirençli olabilir. Lütfen ihmal etmeyiniz!
Sağlıklı günlerde görüşmek dileklerimle … 🙂
Uzm. Dr. Selin Ayşe İPEK BAŞ